Dies poetics

Aran presente en primauera ua des sues mielhors cares, pr’amor qu’era natura s’amplís de vida: brotoen es colors des flors, alenden es arbes des mielhors aromes, era tèrra umida se dèishe cariciar pera bòira que va e ven, en dies de pluja e dies de clarulhes e solei exultant. Dificil ei abitar Aran e non deishar-se encamardar peth podèr irresistible deth sòn paisatge, tostemp protagonista. Ara mès que jamès, pr’amor qu’era plenor dera vida naturau contraste damb era tranquillitat des sòns abitants, en ua sason qu’acuelh mens visitants, dempús deth trafec des dies d’iuèrn. “Coma es bromes, viatge era mia melanconia, / eth mèn pensament escur e dempús clar / sauten entà jò desirs coma ua hònt”, escriu eth poèta Tieck. Era val se premanís tà recéber-les en ostiu, mès ei enes preparatius en qué se viuen dilhèu de forma mès autentica es dies que passen. Coma cantaue Rilke, era luta consistís en “caminar errant a trauèrs des dies / E dempús, fòrt e gran, / damb mil filaments d’arraïtzes / afiançar-me pregonament ena vida”. Se en prenem consciéncia, alavetz semble qu’èm esturments volentaris deth desvolopament der esperit qu’estaque es causes, qu’abite era natura, eth combat contra eth quau deven d’entrada perdut. E dilhèu ei per açò que, coma ditz un aute gran poèta, Novalis, “encara me shaute abitar en aguesta val / e me n’arrisqui ena net, / pr’amor qu’eth vaishèt der amor / cada dia se m’aufrís”. Atau comence a volar er esperit, “èbri en aguesta vida”, de cap tàs pòrtes deth cèu que capère aguesta estimada val.