Er hiu dera istòria

“Hè que passe”, en sens que succedisque e vengue realitat, aumens tà que non sigue çò de piri, ven a díder un des lèmes d’aguesta naua campanha entàs eleccions generaus deth 28

d’abriu. Quan de viatges pensam qu’èm sonque un graet en gran corrent dera istòria, eth pes dera responsabilitat individuau conforme un devier conscient, volut e ath temps collectiu en un sens determinat. Arren ei escrit per auança.

Mès tanpòc venguen der arren. Passat e futur son presents. Mos cau cercar un fin universau, eth fin darrèr deth món, non pas particular e subjectiu, venguie a sostier eth gran pensador qu’ère Hegel, quan alavetz encara se confidaue en podèr dera rason, coma nuclèu intelligible deth món, coma aquerò de pròpri der uman qu’ac enlumène tot. Alavetz, era istòria ère vista coma imatge e acte dera rason. S’a criticat fòrça aguesta idèa de progrès, d’auanç der esperit collectiu de cap tà un deman mielhor, dilhèu determinista e silenciador des “accidents” istorics qu’a de pagar eth progrès, quan tanti viatges eth devier deth món trenque er hiu dera sua marcha e, encara piri, va tà darrèr. Mès tanpòc se pòt regretar qu’era madeisha vida compartida explicite un besonh de considerar aguest món racionaument, ei a díder, universaument, pr’amor que mos animam a arténher naues e fructifères finalitats e desirs. Totun, s’aguesti s’arrossèguen entre es roïnes des pures passions, sonque per mor d’eres, alavetz òc que tot semble passar e arren demore, e tot se’n va e desapareish, arren arribe a mèta, er hiu se trinque, e çò qu’auíem bastit se des.hè en etèrna melanconia, e arren demore dejà d’aquera realizacion hegeliana dera idèa dera libertat.