Eth trèn
Lamentablament eth Pirenèu demorèc dehòra deuant dera innovacion per çò que hèr as comunicacions tamb trèn, per un costat peth còs deth transpòrt e per un aute es dificultats orografiques deth terren entà qu’eth trèn arribèsse en Aran.
L’auíem aquiu! Arribaue en Pònt de Rei des de Tolosa!. Diferenti estudis de engenhaires interessats en determinar qu’eth pas mès avient que ju-nhie França tamb Lhèida, auie d’èster eth sòn pas per Aran. Eth prumèr projècte que i auec deth tunèl de Vielha ère tath pas deth trèn, que despús seguirie era Noguera Ribagorçana, mès es dificultats que se trapèren hec qu’eth projècte demorèsse en un calaish. Era via non podie passar apròp deth riu, senon que s’auie d’emparar ara montanha e eth terren a mesura que puges deth Pònt de Rei se va estretint e ath delà deth tunèl tanben se trapauen tamb çò de madeish, per aquerò mos cau baishar en Lhèida o Monzon (Osca) tà cuélher un trèn. I a era possibilitat tanben peth Pòrt dera Bonaigua, seguint eth Noguera Palharesa, anar a trapar eth trèn en Pobla de Segur.
I a constància qu’eth dia 26 de gèr de 1927 s’amassèren en assambleada 18 bailes d’Aran tà premanir un huelheton que recuelhie es acòrds deuant dera demana de contunhar tamb es òbres deth tunèl, coma tunèl de trèn.
Era carretèra que puge Noguera Ribagòrça ensús, en bona part, seguís eth trajècte deth projècte hèt tath trèn. Convertint-se aguesta rota en un pas tà gran nombre de camions de gran tonelatge que se dirigissen entath còr de França. Ua rota qu’ei un perilh entàs usuaris. Atau qu’eth pas deth camin de hèr per Aran a demorat un sòmi e era connexion deth sud de França tamb Catalunya o Aragon, non ac veiràm pas!!!